Zulhıjja aıynyń 3-kúni: Sarańdyqty qurban etý ýaqyty

Zúl-Hıjja aıy – múmin úshin berekeli kúnderdiń shyńy. Bul – Allanyń erekshe súıikti on kúni. Bul kúnderde jasalǵan árbir qulshylyq, árbir izgi amal – basqa kezderge qaraǵanda áldeqaıda artyq, áldeqaıda saýaby mol. Mine, osy kúnderi pende Rabbysyna jaqyndaýdyń jolyn izdeıdi. Biri – túnin namazben ótkizedi, biri – tilin zikirmen ylǵal qylady, biri – tánin orazamen álsiretedi, al biri – mal-múlkin sadaqa etip, Allanyń razylyǵyn izdeıdi.

Mal-múlikti Alla jolynda jumsaý – musylmannyń júrek baılyǵyn kórsetetin eń úlken amaldardyń biri. Sebebi dúnıe – adamǵa súıikti nárse. Ony berý – nápsiniń qarsysyna shyǵý. Alla Taǵala Quranda: «Jaqsy kórgen nárselerińnen jumsamaıynsha, jaqsylyqqa jete almaısyńdar» (Álı Imran súresi, 92-aıat), – deıdi. Musylman úshin osy on kún – dúnıesin emes, júregin Allaǵa baılaıtyn ýaqyt. Sadaqa – tek mal berýmen shektelmeıdi. Bul – seniń baılyǵyńnyń synaǵy. Eger júregiń berýge daıyn bolsa – ol shyn shúkirlik. Zúl-Hıjjada sadaqa berý – naǵyz maldy qurban qylý. Bul kúnderde bergen sadaqa – ózińdi tazartady, peıilińdi ashtyrady, berekeńdi kóbeıtedi.

Ardaqty Paıǵambarymyz (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn) bir hadısinde: «Sadaqa maldy kemitpeıdi», – degen. (Mýslım jetkizgen). Iaǵnı, Alla jolynda berilgen sadaqa esh ýaqytta kemimeı, kerisinshe, bergen adamnyń úıine yrys kiredi.

Alaıda keıde adamda dúnıe bolmaýy múmkin. Biraq ol – sadaqa esigi jabyldy degen sóz emes. Sebebi Alla árbir adamǵa amal jasaý múmkindigin teń taratqan. Paıǵambarymyz (Allanyń oǵan ıgiligi men sálemi bolsyn): «Jaqsy sóz – sadaqa», «Kúlimsireý – sadaqa», «Joldan zııandy nárseni alyp tastaý – sadaqa», – dep, musylmannyń árbir jaqsy amalynyń sadaqa ekenin aıtqan. Iaǵnı, sende aqsha bolmasa da, meıirimiń, keshirimiń, jyly sóziń men kómegiń bar. Kóńilińdi aıama! Alla úshin kúlimde, Alla úshin keshir, Alla úshin jol kórset, Alla úshin duǵa et – bular da sadaqa. Bular da Allanyń razylyǵyna jetkizedi. Bul – júrekten shyqqan sadaqa, bul – meıirimniń kórinisi.

Zúl-Hıjja – tek maldyń qurbany emes. Bul kúnder – nápsiniń, menmendiktiń, dúnıequmarlyqtyń qurban etiletin kezi. Dúnıesi bar – sadaqasymen, dúnıesi joq – jaqsylyǵymen jaryssyn. Sebebi Alla amalǵa qaraıdy, júrekke qaraıdy. Seniń bergeniń kóp pe, álde júrekten shyqty ma – sony tarazylaıdy.

Osy qasıetti kúnderi pende kúndelikti ómirde qıyp bere almaı júrgen nárselerin de Alla úshin qıyp úırenýi kerek. Bul – tek dúnıe emes. Keıde bireýge kóńil bólý, sabyr saqtaý, jyly sóz aıtý, elemeı kelgen jannyń júregin jaralamaýǵa tyrysý – osylardyń bári rýhanı amal. Ómirdiń kúıbeńinde kishkene ǵana jaqsylyqqa zaýqy soqpaǵan júrek endi sol amalmen Allaǵa qaraı bir qadam jasaýǵa tıis. Bul – rýhanı erlik. Óz ishiń qımasa da kómektes, renjip tursań da keshir, sóz tabylmasa da jyly qara. Sebebi dál osy meıirimdilik amaldaryn kórsetý – ımannyń tiri belgisi.

Shyn máninde, bul kúnder – tek qurban aıt úshin emes, rýhanı tazarý men ishki dúnıeni jańartý úshin berilgen múminge múmkindik. Ár pende osy on kúnde óziniń ishki dúnıesine úńilýi kerek: Men nege jomart bola almaı kelem? Nege áli keshire almadym? Nege jyly sóz aıtýǵa sarańmyn? Osy suraqtardyń jaýabyn Alla úshin amalǵa aınaldyrý – ómirin ózgertýge bir qadam jasaý degen sóz.

Zúl-Hıjja aıy – bul sadaqa men sabyrdyń, qulshylyq pen jaqsy amaldar jasaýdyń, sarańdyq pen menmendikti qurban etetin on kúni. Sen qaı amalmen jaryssań da, bul kúnder bos ótpeýi tıis. Mal-múlkińdi Allanyń razylyǵy úshin jumsasań da, ıakı júregińdi adamdarǵa ashyp, kóńilińdi aıamasań da – ekeýi bir maqsatqa aparady: Ol – Allanyń razylyǵy.

Ersaıyn Sákenov, «Áziret Sultan» meshitiniń ustazy, Ál-Ázhar ýnıversıtetiniń túlegi