IASAÝIDE “MAHDI AÝRÝY” JOQ!

13 mamyr 2025 515 0
Оqý rejımi

2011 jyl. Jaz.  Batystan shyqqan terakt tizbegi Ońtústikti basyp ótip Almatydan burq etken. Telefon soǵyldy. Siz erteń Shymkentke jabyq qaýipsizdik jınalysyna shaqyryldyńyz. Bardym. Tóraǵa Asqar Myrzahmetov - obl ákimi. Qatysýshylar- aýdan, qala ákimderi, qaýipsizdik basshylary, sot, prokýrorlar men Ekspert ǵalymdar. Oblystyq qaýipsizdik jáne din basshylary bes mınýttan baıandama jasady. Men de shyǵyp, olardy jıyrma bes mınýt synadym. Másele mynaý: baıandamada, “ońtústiktegi salafıler” sany ǵana qamtylǵan. Otyrarda 5, Temirlanda 7, Lengerde 12, Kentaýda 11, Túrkistanda 9… degen sııaqty statıstıka.  Meniń synym: bul dinı tanymdyq qubylys. Bul qubylystyń ortalyǵynda shaıh, ıakı ustazy oryn alady. Siz osy turǵydan sarap jasaýyńyz kerek.

Áıtpese siz baıandaǵandaı, anaý qyrda bes qyrǵaýyl, myna saıda on eki qyrǵaýyl degendeı áser qaldyrady. Siz ár aımaqtaǵy “salafı ustazdaryn” ıaǵnı ortalyqtaryn naqtylańyz, boldy, qalǵany ne isteý kerektigine jol ashady dedim. Jaýap joq. Sodan olardyń dindi tanýǵa álsiz ekendikterin, ǵylymı metodıkalyq tetiktiń osaldyǵyn aıtyp synadym. Rasynda, kez kelgen jamaǵat ol dinı tanymdyq ortalyq degen sóz. Onyń basty komponenti shaıh jáne mýrıtteri.

Bul ásirese tarıqatta óte naqty kórinis tabady. Oǵan qosa “ fana fı shaıh” ıaǵnı, ustazdyń erkine ózin arnaǵan mýrıdter jamaǵaty degen sóz. Búgin Smatýllanyń “ Mahdı” ıdeıasy tek óziniń jeke senimi ǵoı dep meni jolǵa salǵysy kelgen mýrıdiniń áńgimesinen soń jazýǵa týra keldi. Joq bul ıdeıa, búgingi “Smatýllahııa” jamaǵatynyń platformasy. Iaǵnı, qazaq memlekettiligin, Reseıdiń múddesi men mahdıdiń balasy pýtınge tabystaý ıdeıasy..

Nege bul másele men úshin mańyzdy? Sebebi Smatýlahııa sopylyq jamaǵaty ózderin “ Iasaýı jolymen” ıdentıfıkatsııa jasaý arqyly, qazaq qoǵamynan oryn alýdy kózdeıdi. Rasynda “Iasaýı tarıqaty” men “Smatýlla jamaǵatynyń” arasynda jer men kókteı aıyrmashylyq bar. Mysaly Iasaýıde “ mahdı” ıdeıasy joq. Ol álemdi ózgertý emes, adamdy ózgertýdi maqsat etedi. Epıstemıologııasy ishke baǵyttalǵan. Adamdy kemeldikke, ishki erkindikke baǵyttaıdy. Taza sopylyq maqsaty osy. Al saıasılanǵan, buzylǵan sopylyq jolda mahdı aýrýy dendep ketken… mahdı kútý- saıası ıslam taqyryby. Búginge deıin ıslamda,tarıhta myń bes júzge jýyq “mahdı túsken”…

Osylaı qutqarylamyz dep talaı bılik, memleket tarıh sahnasynan qoshtasyp ketken. Mahdıleri de ólim qushqan.. Maqsatym- búgin de, Mahdı kútip, pýtınızmge erip, myna amanat otandy qııalı shaıhtyń sandyraǵymen, basqa bir memlekettiń bodanyna ıtermeleýden saqtandyrý…

Iasaýı jolynda “zaman, makan, ıhýan jánn rabt ı sýlta” sharty bar. Mundaǵy rabtı sýltan- memleketke adaldyq ustanymy…

Mine osydan aq, Iasaýı tarıqaty men Smatýlla tobynyń arasyndaǵy ustanymdardy ajyratýǵa bolady. Al zikir- ol metod, ıaǵnı rııazat- psıhotehnıka. Jahrı- jarııa daýystap salý. Bul Iasaýıden basqa Qadırııa, Chıshtııa, Sýhraýardııa, Kýbraýııa jáne tb tarıqattarda bar metod. Bári jahrı. Smatýlla da jahrı eken dep ekeýin (Iasaýııa) bir dep taný jón emes. Iasaýıde “Mahdı aýrýy” joq! 

 

Dosaı KENJETAI

Pіkіrler Kіrý